به گزارش روابط عمومی سازمان تات، علی اسماعیل‌پور در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: بر اساس آخرین آمار موجود سال ۱۴۰۲، سطح زیر کشت باغات پسته کشور 674 هزار و 309 هکتار باغ‌های بارور و غیر بارور است که حدود ۶۰۰ هزار هکتار از این مقدار متعلق به باغات بارور است.

 وی افزود: باغات موجود در ۳۱ استان کشور (حتی استان‌های ساحلی بوشهر، هرمزگان، گیلان و مازندران) پراکنده هستند که ۸۵ درصد سطح زیر کشت موجود مربوط به ۶ استان کرمان، خراسان رضوی، یزد، فارس، خراسان جنوبی و سمنان است.

 کشور ایران دارای غنی‌ترین ژرم پلاسم پسته و دارای رتبه اول دنیاست. از مجموع ۱۱ گونه موجود در جنس پسته، ۳ گونه شامل پسته اهلی (Pistacia vera)، پسته وحشی بنه (Pistacia mutica) و پسته وحشی خنجوک (Pistacia khinjuk) به‌صورت خودرو در مناطق مختلف کشور وجود دارند که علاوه بر مصارف میوه، برگ و سایر اندام‌های آنها به‌صورت سنتی، امکان استفاده از آنها به‌عنوان پایه برای ارقام پسته اهلی نیز وجود دارد.

 علی اسماعیل‌پور افزود: کلیه ارقام پسته موجود مربوط به گونه اهلی هستند و در ایران ارقام محلی گونه پسته اهلی به‌عنوان پایه تجاری پسته استفاده می‌شود، در صورتی‌ که در سایر کشورهای تولیدکننده پسته از سایر گونه‌ها به‌عنوان پایه ارقام اهلی پسته استفاده می‌شود.

 بیشترین تنوع ارقام پسته در ایران وجود دارد. در حال حاضر حدود ۱۵۰ رقم و ژنوتیپ پسته توسط همکاران تحقیقاتی و علاقه‌مندان به این موضوع شناسایی، جمع‌آوری و در کلکسیون‌های پسته کشور در استان‌های کرمان (رفسنجان و کرمان)، سمنان (دامغان)، قزوین (قزوین) و خراسان رضوی (فیض‌آباد) نگهداری می‌شوند؛ این در حالی است که هنوز بیش از ۱۵۰ ژنوتیپ شناسایی شده وجود دارد که وارد کلکسیون‌ها نشده و نیاز است در جهت حفظ و نگهداری آنها در این زمینه اقدام شود.

 وی افزود: باتوجه‌به دوپایه بودن درختان پسته، تنوع ژنتیکی ارقام و ژنوتیپ‌های گرده دهنده (درختان نر) نیز در اکثر مناطق مورد بررسی قرار گرفته و بر اساس تنوع موجود در ارقام گرده زا، کلکسیون‌های مختلفی از ارقام نر نیز در ایستگاه‌های تحقیقاتی ایجاد شده که دربردارنده بیش از ۶۰ رقم و ژنوتیپ گرده دهنده هستند.

 جمع‌آوری ذخایر ژنتیکی ارزشمند، حفظ و نگهداری آنها، شناسایی صفات مرفولوژی، فیزیولوژیکی و ژنتیکی آنها، انتخاب ارقام جدید با خصوصیات عملکرد کمی و کیفی بیشتر، سازگار با شرایط اقلیمی مختلف از جمله اقدامات اصلاحی است که تاکنون فعالیت‌های قابل‌توجهی توسط محققان و دانشجویان انجام شده و لازم است این روند با سرعت بیشتری تداوم یابد.