سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي
عنوان دستاورد: کلزا رقم احمدی
نام موسسه: اصلاح و تهيه نهال و بذر
نام واحد همكار: ستاد مؤسسه تحقیقات اصلاح و نهیه نهال و بذر در کرج، مراکز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي همدان، زنجان، تهران (ورامین)، آذربايجانشرقي، آذربايجانغربی (خوی)، شاهرود، اصفهان، کرمانشاه، مرکزی
شرح چكيده:
با هدف دستيابي به ارقام تيپ زمستانه آزاد گرده افشان با عملکرد بالا، زودرس و سازگار با شرايط آب و هوايي مناطق سرد و معتدل سرد، در سال زراعي 80 – 1379 براي ايجاد تنوع ژنتيكي برای گزينش ژنوتيپ‌هاي برتر، 100 رقم كلزاي دوصفر تيپ هاي بهاره و زمستانه با مشخصات شناخته شده در مزرعه چهارصد هكتاري موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج جهت انجام تلاقي در بلوك¬هاي دورگ گيري كشت شدند.
نتاج F1 و توده هاي F2 و متعاقب آن نسل هاي تفرق پذير F3 – F6 طي پنج سال متوالي بررسی و لاين هاي خالص برتر تا حصول نسل F6 از بين آنها گزینش شدند. در سال زراعي 86-1385 تعداد 44 لاين كلزا به همراه پنج رقم SLM046، اپرا، اوكاپي، زرفام و مودنا به عنوان شاهد جهت بررسي و مقايسه مقدماتي عملکرد در شرايط محيطي سرد و معتدل سرد كشور در قالب طرح لاتيس ساده با دو تكرار در كرج، ورامين، زنجان، همدان و خوي كشت و مورد بررسي قرار گرفتند. با توجه به نتايج اين تحقيق 16 لاين برتر انتخاب و در سال هاي زراعي 87-1386 و 88-1387 در مناطق كرج، اصفهان و همدان مورد بررسي قرار گرفتند. و طی آن رقم احمدی با میانگین عملکرد به عنوان برترین رقم شناخته شد.
نتايج بررسي هاي تحقيقي تطبيقي در مناطق مختلف استان هاي کرمانشاه، همدان و زنجان نيز برتري رقم احمدی را نشان داد. بررسی تحمل رقم احمدی نسبت به بیماریهای پوسیدگی سفید ساقه و بيماري ساق سياه نشان داد که این رقم اختلاف معنی داری نسبت به شاهد ندارد و رقمی حساس تا نیمه حساس در برابر این بیماریها محسوب می شود. نتایج مطالعات به زراعی نشان داد که این رقم تا حدی تحمل به تنش خشکی انتهای فصل در مرحله گل دهي به بعد در برابر رقم شاهد اوکاپی نشان می دهد و در کشت های تاخیری (یکماه دیرتر از موعد توصیه شده) نیز برتر یا در حد رقم اوکاپی بود.
تشريح خلاصه مزايا و اثر بخشي دستاورد:
با احتساب دو هزار هکتار سطح قابل کشت و افزایش تولیدی معادل 480 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد، بر مبنای هر کیلوگرم 23500 ریال، درآمدی بالغ بر 5/22 ميليارد ريال ایجاد خواهد نمود