به گزارش روابطعمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفیآباد دزفول؛ علیرضا شفیعی زرگر؛ پژوهشگر مروج ارشد کارگروه باغبانی مرکز تحقیقات کشاورزی صفیآباد در ارتباط هفتگی با رادیو دزفول، روز شنبه مورخ ۱۶ تیر درخصوص مراحل رشد و رسیدن میوه خرما و نحوه نگهداری، پوشاندن، پرورش درخت خرما و میوه آن صحبت کرد.
شفیعیزرگر گفت: انواع مختلفی از خرما در منطقه شمال استان خوزستان کشت میشوند؛ ولی از نظر سازگاری و تولید محصول تحقیقات نشان داده که ارقام دیری، مجول، استعمران، برحی، زاهدی، کبکاب و خلال در حال حاضر از نظر تولید اقتصادی وضعیت خوبی دارند.
وی بیان کرد: باتوجهبه اینکه کشت خرما در این منطقه تقریباً نوپا است و نیاز به دانستن موارد بسیار زیاد پرورشی و تجربه وجود دارد و باغداران باید با موارد مهمی مانند تهیه پاجوش، نحوه جداکردن پاجوش، آمادهکردن گودال کشت، نحوه آبیاری و تغذیه درختان بر اساس نوع خاکشان، شناخت گرده باتوجهبه اینکه درخت نیاز به گردهافشانی دارد، مراحل و نحوه گردهافشانی آشنا شوند و همچنین لازم است کارگران بهصورت تخصصی در این زمینه آموزش ببینند.
پژوهشگر مروج ارشد کارگروه باغبانی مرکز تحقیقات کشاورزی صفیآباد مراحل مختلف رشد میوه خرما را از زمان گردهافشانی تا رسیدن کامل بدین شرح توضیح داد: در مرحله اول به میوه کوچکی که از زمان گردهافشانی به بعد تشکیل میشود، حبابوک گفته میشود. باتوجهبه ارقام متفاوت نخل معمولاً یک تا سه هفته این مرحله طول میکشد و میوه رنگ سبز پررنگی دارد.
مرحله بعد کیمری نام دارد که با رشد میوه، رنگ میوه از سبز پررنگ به سبز کمرنگ تغییر پیدا میکند. این مرحله طولانیترین مرحله رشد میوه خرماست و حدود دو ماه طول میکشد. در این مرحله خرما رشد حجمی دارد و وزن پیدا میکند.
در مرحله سوم خارک از رنگ سبز به رنگ زرد تبدیل میشود. در این مرحله رشد حجمی بهسرعت و به مقدار زیاد کاهش پیدا میکند و رطوبت میوه نیز مقداری کم میشود. در این مرحله است که بعضی از ارقام قندشان ظاهر میشود و برخی از ارقام مانند برحی در این مرحله کیفیت خوبی دارند و بهصورت خارک برداشت میشوند
مرحله چهارم رطب است که مهمترین تغییرات در رنگ، پوست، گوشت و طعم میوه به وجود میآید و بهتدریج میوه رنگ تیرهای پیدا کرده و قهوهای تیره یا سیاه میشود، همچنین بافت میوه نرمتر و رطوبتش کمتر شده و میوه طعم شیرینی به خودش گرفته قابلیت خوردن پیدا میکند. رقمی مانند استعمران در این مرحله قابلبرداشت است.
مرحله آخر رشد، خرما است که میوه بیشترین رطوبت را ازدستداده، طعم شیرینی پیدا کرده و حجم گوشتش کاهش مییابد که بهصورت چروکیدگیهایی در سطح خرما مشخص میشود. در این مرحله میوه نسبت به مرحله رطب، بافت بهتری پیدا میکند و قابلیت نگهداری و ماندگاری بیشتر میشود ارقامی مانند مضافتی، کبکاب و مجول در این مرحله قابلبرداشت هستند.
شفیعی زرگر گفت: در مراحل رسیدن میوه خرما ممکن است اتفاقاتی برای میوه پیش آید و در معرض خطراتی مانند حمله پرندگان و حشرات، تابش نور آفتاب و آفتابسوختگی و وزش بادهای گرم و سوزان قرار بگیرد؛ بنابراین، نگهداری و در واقع پرورش درخت خرما و میوهاش هم از نظر تغذیه، کنترل آفات و بیماریها و هم از نظر پوشاندن میوه اهمیت دارد. باید در مرحله کیمری به بعد که مرحله شروع و واردشدن به مرحله خارک است میوههای خرما را پوشش داد. این پوشاندن میتواند صدماتی را که پرندگان یا بعضی از آفات میزنند یا مشکلاتی مانند گردوخاک و سوزاندن میوه را کم کند.
این محقق انواع مختلفی پوشش خرما را توضیح داد: پوششهای حصیری در مناطقی مانند سیستان و بلوچستان استفاده میشوند و باتوجهبه اینکه باغداران پوشش حصیری را از ضایعات برگ خرما درست میکنند کاملاً صرفه اقتصادی دارد. در منطقه شمال استان خوزستان پوشش توری پرکاربردترین پوشش است که بهصورت پارچهای یا پلاستیکی استفاده میشود.
در صورت استفاده از پوششهای پارچهای باید دقت کرد که منافذشان ریز یا درشت نباشد که حشرات یا پرندگان نتوانند آسیب بزنند. در صورت استفاده از پوششهای کنفی یا پلاستیکی دقت شود که انتهای کیسه باز باشد چرا که تهویه مناسبی صورت گیرد.
جهت دریافت لینک کانال ایتای سازمان کلیک کنید