تغییر اقلیم تهدیدی جدی برای امنیت غذایی است

به گزارش روابط‌عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، در این رویداد ترویجی که تحت عنوان کاروان ترویجی بهره‌وری الگوی کشت محصولات زراعی با محوریت «تغییر اقلیم» انجام شد کیانی، به ارائه تعاریف و تبیین اثرات تغییرات اقلیم پرداخت. وی تغییر اقلیم را بروز تغییرات معنادار و بلندمدت در میانگین الگوهای آب‌وهوایی مانند دما، بارش و غلظت گازهای جو دانست و فعالیت‌های توسعه‌طلبانه انسانی را عامل اصلی این پدیده برشمرد.
استاد پژوهش مرکز گلستان در تشریح مکانیسم گرمایش جهانی اظهار داشت: «سوزاندن سوخت‌های فسیلی، جنگل‌زدایی و فعالیت‌های صنعتی منجر به انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌شود. این گازها با جذب و بازتابش انرژی خورشید، همچون یک گلخانه مصنوعی عمل کرده و موجب افزایش دمای کره زمین می‌گردند.»
این محقق، آثار مخرب تغییر اقلیم را به این شرح برشمرد:
• افزایش رویدادهای حدی مانند خشکسالی‌های شدید و سیل‌های مخرب
• کاهش ذخایر برفی و تغییر الگوی بارش از برف به باران
• افزایش دما، تشدید تبخیر و تعرق و کاهش دوره رشد گیاهان که در نهایت به کاهش عملکرد محصولات می‌انجامد
• کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و شورشدن آنها
• گسترش دامنه آفات و بیماری‌های گیاهی
• افزایش احتمال آتش‌سوزی در جنگل‌ها
• تشدید پدیده ریزگردها و طوفان‌های گردوخاک
وی هشدار داد که تداوم این روند، امنیت غذایی و سلامت زیست‌بوم کره زمین را با تهدیدی جدی مواجه خواهد کرد.
عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی گلستان، راه‌های برون‌رفت از این چالش را در دو محور اصلی دانست:
1- کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای: از طریق جایگزینی انرژی‌های تجدیدپذیر به جای سوخت‌های فسیلی، توقف جنگل‌زدایی، بازیافت پسماندها و اصلاح سبک زندگی.
2- افزایش سازگاری و تاب‌آوری: با اجرای الگوی بهینه کشت، استفاده از سامانه‌های نوین آبیاری، استحصال آب باران، توسعه کشاورزی اقلیمی‌هوشمند، استحصال آب باران، بازچرخانی آب، توسعه کشاورزی اقلیمی هوشمند، گیاهان مقاوم به خشکی، کشت گیاهان کم آب‌بر، تغییر و اصلاح زیرساخت‌ها برای کاهش اثرات سیل و خشکسالی و استفاده از ارقام مقاوم به خشکی.
کیانی با اشاره به آثار محسوس تغییر اقلیم در استان گلستان از جمله افزایش دما خصوصاً در بهار و تابستان، کاهش منابع آبی، کاهش رواناب، تغییر زمانی وقوع فصول، بارش‌های دیرهنگام پاییزه، افزایش بارش‌های سیل‌آسا به جای بارش‌های ملایم و مستمر و تغییر الگوی بارش برف به باران، «الگوی بهینه کشت» را یکی از راهکارهای کلیدی برای سازگاری با این شرایط عنوان کرد.
وی از اجرای چهارمین سال پیاپی الگوی کشت در استان خبر داد و گفت: «ارزیابی‌ها بر اساس ۱۵ شاخص نشان می‌دهد که در سال اول حدود ۷۵ درصد و در سال دوم ۷۸ درصد از اهداف محقق شده است.»
در پایان این نشست، از کشاورزان حاضر در جلسه درخواست شد تا با رعایت الگوی ابلاغی کشت برای سال جاری، در افزایش بهره‌وری و سازگاری با شرایط جدید، مشارکت فعالانه‌ای داشته باشند. این الگوی کشت بر کاهش سطح کشت آبی، توسعه دانه‌های روغنی، کاهش معنادار سطح زیر کشت برنج و افزایش کشت حبوبات تأکید دارد.