بازدید علمی در روستای چم‌روته بررسی چالش باروری در گله‌های داشتی عرب رودبار

به گزارش روابط عمومی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان ایلام، در راستای اجرای برنامه یاوران تولید شهرستان سیروان، تیمی متشکل از متخصصان مرکز تحقیقات علوم دامی ایلام، مسئول آموزش بهره‌برداران مرکز، کارشناس معاونت امور دام و دامپزشک اداره کل دامپزشکی استان، به روستای چم‌روته از توابع بخش عرب رودبار اعزام شدند.

هدف این بازدید بررسی وضعیت باروری در گله‌های داشتی منطقه بود که دامدار محلی طی یک سال گذشته با مشکل بازگشت فحلی در میش‌ها مواجه شده بود.

دامدار روستا اظهار داشت: میش‌های داشتی گله به دو دسته تقسیم شده‌اند: دسته اول دام‌هایی هستند که علائم فحلی منظم دارند اما پس از هر دوره قوچ‌اندازی با وجود بروز علائم فحلی و جفت‌گیری، آبستن نمی‌شوند و ماه بعد مجدداً علائم فحلی در آن‌ها ظاهر می‌شود. دسته دوم نیز میش‌هایی هستند که فاصله بین دو فحلی در آن‌ها به ۳ تا ۴ ماه یک‌بار می‌رسد. بررسی‌های اولیه نشان داد که از میان ۱۰۰ رأس میش داشتی، تنها ۲۴ رأس آبستن هستند.

جواد احمدپناه رئیس بخش تحقیقات علوم دامی مرکز تحقیقات ایلام در این بازدید ضمن بررسی دقیق وضعیت مدیریتی، نژادی، تغذیه‌ای و اصلاح نژادی گله گفت: طبق اظهارات دامدار، دام‌ها به دو گروه آبستن و غیرآبستن تقسیم شده‌اند. دام‌های آبستن در جایگاه نگهداری شده و روزانه سه وعده به‌صورت دستی تغذیه می‌شوند. دام‌های غیرآبستن نیز روزانه دو نوبت (صبح و عصر) برای چرای آزاد به مرتع برده شده و در غروب به ازای هر رأس دام، ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم کنسانتره دریافت می‌کنند. مکمل‌های معدنی و ویتامینی نیز از طریق آب آشامیدنی به دام‌ها داده می‌شود.

وی افزود: در حدود چهار سال پیش، دامدار اقدام به جایگزینی قوچ‌های گله با پنج رأس قوچ سنجابی کرد و تلاقی میان قوچ سنجابی و میش کردی انجام شد. در نسل‌های بعد نیز از دام‌های آمیخته نسل اول به‌عنوان والد استفاده شد. با توجه به عدم رضایت دامدار از روند گله، از ابتدای سال ۱۴۰۴ قوچ‌های سنجابی با قوچ‌های کردی از منطقه میش خاص جایگزین شدند. در حال حاضر، پنج رأس قوچ کردی در گله وجود دارد و قوچ‌اندازی دو بار در سال، یکی در اوایل بهار و دیگری در اواخر شهریور و اوایل پاییز انجام می‌شود.

احمدپناه بیان کرد: تغذیه دام‌ها شامل چرای آزاد در مرتع و استفاده از کنسانتره با نسبت‌های ۶۰ به ۴۰ یا ۷۰ به ۳۰ (جو و سبوس) است. دو نمونه از کنسانتره دام‌ها، یکی مربوط به دام داشتی و دیگری مربوط به دام پرواری، جهت آنالیز ترکیبات به آزمایشگاه ارجاع داده شد تا تأثیر تغذیه بر باروری دام‌ها بررسی شود.

مقدسی دامپزشک اعزامی از اداره کل دامپزشکی استان پس از معاینه بالینی قوچ‌ها و میش‌ها، اعلام کرد: علائم بیماری خاصی مشاهده نشده است. که چند بار، چهار تا پنج رأس از دام‌ها دچار لنگش موقت شده‌اند که بدون درمان بهبود یافته‌اند. مقرر شد تیمی مجرب از اداره کل دامپزشکی شهرستان لومار جهت خون‌گیری و نمونه‌برداری از دام‌ها به روستا اعزام شود تا آزمایشات تکمیلی انجام گیرد.

در پایان این بازدید، مقرر شد پس از دریافت نتایج آزمایشات دامپزشکی و آنالیز خوراک، جلسه‌ای تخصصی با حضور کارشناسان برگزار شود تا راهکار جامع و علمی برای رفع مشکل باروری گله تدوین و به دامدار ارائه شود.

این بازدید علمی در راستای حمایت از تولیدکنندگان محلی، ارتقاء بهره‌وری دامداری‌های منطقه و بهبود وضعیت تولید در شهرستان سیروان انجام شد و نتایج آن می‌تواند الگویی برای سایر مناطق مشابه باشد.